"Bachotek”: – rezerwat florystyczny, częściowy, o pow. 22,71 ha. Utworzony w 1984r. dla ochrony rzadkich gatunków roślin, w tym kłoci wierzchowatej. Położony wzdłuż lewego brzegu rzeki Skarlanki, pomiędzy jeziorami Strażym i Bachotek.„Bagno Mostki”: - utworzony w 1998r. rezerwat torfowiskowy, o pow. 135,05 ha. Przedmiotem ochrony jest kompleks torfowisk przejściowych z rzadkimi gatunkami roślin, m.in. reliktową bażyną czarną. Ostoja ptactwa, m.in. żurawia.
„Mieliwo”: - rezerwat leśny, częściowy, o pow. 11,73 ha. Utworzony w 1958r. dla ochrony lasu grabowego z dużym udziałem buka. W zróżnicowanym wiekowo drzewostanie około dwustuletnie okazy buków, dębów i sosen – te ostatnie ze śladami dawnych metod żywicowania.
„Okonek”: rezerwat torfowiskowy, częściowy o pow. 9,04 ha. Utworzony w 1963r. dla ochrony zarastającego, dystroficznego jeziora, otoczonego naturalnym torfowiskiem przejściowym. Stanowiska licznych roślin chronionych i rzadkich, w tym m.in. żurawiny drobnolistnej, owadożernej rosiczki okrągłolistnej i długolistnej oraz bagna zwyczajnego.
„Retno”: rezerwat leśny, częściowy, o pow. 33,60 ha. Utworzony w 1981r. dla ochrony kompleksu lasów liściastych na stromych i wysokich do 40m zboczach rynny jeziora Retno. Stanowiska rzadkich i chronionych gatunków flory, w tym m.in. wawrzynka wilczełyko, zdrojówki rutewkowatej. Bogate runo leśne tworzy wiosną barwne kobierce kwiatowe.
„Rzeka Drwęca”: rezerwat ichtiologiczny, częściowy, o pow. 1247,98 ha. Utworzony 1961r. dla ochrony ryb łososiowatych (łososia, troci, pstrąga) oraz certy (karpiowate). Miejsce występowania rzadkiego minoga rzecznego.
„Stręszek”: rezerwat torfowiskowy, ścisły, o pow. 4,46 ha. Utworzony w 1963r. dla ochrony niewielkiego śródleśnego, dystroficznego jeziora, z otaczającym pasem torfowiska przejściowego. Z rzadkich gatunków roślinności bagiennej występuje tu m.in. żurawina drobnolistkowa. Bagno zwyczajne oraz wątrobowiec.
„Wyspa na jeziorze Wielkie Partęczyny”: tzw. „Wielka Syberia” – rezerwat florystyczny, częściowy, o pow. 0,38 ha. Utworzony w 1958r. dla ochrony bogatego stanowiska chronionego obuwika pospolitego.
„Żurawie Bagno”: rezerwat torfowiskowy, ścisły, o pow. 5,84 ha. Utworzony w 1958r. dla ochrony śródleśnego torfowiska przejściowego. Z rzadkich gatunków roślin występują: wełnianka wąskolistna, rosiczka wąskolistna i okrągłolistna, widłak torfowy.
Autor: Henryk Miłoszewski Prezes PTTK Oddziału Miejskiego w Toruniu.
